home | stories | about | pronunciation | who made this?


Guwaabal 2 Burraalga bulaarr Dhinawan / The Brolga and the Emu

Winangala! Listen to the story continuously in Gamilaraay by clicking on the loudspeaker symbol (left).

Note that the sound file is quite large (100Kb) and may take some time to download.

Alternatively, listen to the story in parts by clicking the 'play' button in the column below.
  Like to know more?
Visit Version 2 to see the story presented sentence by sentence and translated into English. There is also an 'interlinear' translation which shows Gamilaraay word-building, verb tenses and suffixes.
Go to the Notes page to find out the background to the story and find out how this story was written down in 1938 and adapted here.

Dhinawan bulaarr Burraalga
Dhinawan bulaarr Burraalga yanaylanhi wudhugaagu. Ngaarringa mawugilanhi. Bulaarruu burrulaagu gaaynggal. Maalu winanganhi, yiyali[?] ngurragu yanawaandaay. Yaluu ngamilaangindaay ngaarrima Burraalga ngarrinyi. [Note: The word yiyali is not understood with our current knowledge of Gamilaraay.]
Burraalgagu gagay: "Dhalarra nginu gaaynggal?"
[Dhinawan:] "Aa, bumay."
[Burraalga:] "Minyagu?"
[Dhinawan:] "Gamila wuudhaylandaay."
[Burraalga:] "Ngarragaa, minyagu?"
[Dhinawan:] "Aa, gamila wuudhaylandaay dhuwarr minya". "Ngindabula guliirr guwaala, dhayala, bumalaabaligu." "Gaminda burrulaa wuudhaldaygu." "Ngalingundi dhuwarr garraldanha."
[Burraalga:] "Giirr, ngaya guwaay guliirr ngay." "Yaama ngali bumali gaaynggal gulbirri[?]." "Minyagu ngalingundi garraldanha minyaminyabal?" [Note: The word gulbirri is not understood withour current knowledge of Gamilaraay.
[Burraalgagu guliirr:] "Ngaa, giirr, bumali gaaynggal burrulgalgaa." (The next day the female brolga meets the emu woman again while food gathering.)
[Dhinawan:] "Yaamagarra?"
[Burraalga:] "Ngaa, giirr, bumalaabay, giirr. " "Nhadjil bulaarr yiyal gaawaanha."
[Dhinawan:] "Aa, giirruumay?"
[Burraalga:] [this sentence is very uncertain] "Marrabadhaay yanayanaylay."
[Dhinawan:] "Marradhaay dhurrali gaaynggalgalgaa."
[Dhinawan:] [this sentence is very uncertain] "Yalaygu marrabadhaay ngaya burrulaa gaaynggal gaagi."
Ngiimabalanga yananhi burraalga. Ngayrr dhalaa ngaarri wiylanhi. (The brolga was very sad at being tricked into killing her children. She remains away twelve months and returns. She sees the emu walking about gathering food as before.)
[Dhinawan:] "Ngaa, dhalaawaanda ngaarridha wiylanhi?"
[Burraalga:] "Uu, ngiilay minya yanawayinyi gamil winangangayaligu." (The brolga woman is feeding with her mouth, her arms are hidden behind her back. She is acting a part to trick the emu.)
[Dhinawan:] "Ngaa, minya dhaldanhi?"
[Burraalga:] "Aa, baawaadhi, aa, maayrrngay bungun ginyi, garralwayinyi."
[Dhinawan:] "Minyagu?"
[Burraalga:] "Yalaybadhaay marra dhaldaygu, bungundhalibaaga."
[Dhinawan:] "Ngaayay."
[Burraalga:] "Ngindabadhaay bungun garangiiliyaa."
[Dhinawan:] "Minyagu wara[?]?" [Note: The meaning of wara is not known.]
[Burraalga:] "Uu, marrabadhaay dhaldaynda, yalay ngaya."
[Dhinawan:] "Ngaa, yilaalabadhaay yanawuwindaay." "Giirr! Dhayalamiy guliirr ngay wayrra[?] guwaali 'giirruu.'" [Note: The meaning of wayrra is not known.
[Dhinawan.gu guliirr:] [Emu's husband] "Ngaa, giirr. Garrangayalaygu, dhurrawuwingindaay yilaala."
Gulibaaga yaraayganda. [Burraalga:] "Yaama garrangayay?"
[Dhinawan:] "Giirr bungun garrangiilinyi."
[Burraalga:] "Ngaayay! Ngayabadhaay baragiylay. "Dhawunda yanaylay." "Ngayabala barray, bungunbaraay."